Thực hiện Nghị quyết số 52-NQ/TW ngày 27/9/2019 của Bộ Chính trị về một số chủ trương, chính sách chủ động tham gia cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ Tư, Nghị quyết số 20-NQ/TW ngày 16/2/2022 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng về tiếp tục đổi mới, phát triển và nâng cao hiệu quả kinh tế tập thể trong giai đoạn mới. Trong thời gian qua, việc ứng dụng khoa học công nghệ trong phát triển kinh tế tập thể, hợp tác xã gắn với sản xuất theo chuỗi giá trị hàng hóa tại tỉnh Long An đã được các cấp ủy, các ngành, chính quyền địa phương quan tâm, chỉ đạo và thực hiện đồng bộ, hiệu quả. Nhận thức của cán bộ, đảng viên về kinh tế tập thể, HTX có chuyển biến tích cực, nhận thức của người dân nói chung, của thành viên HTX về ứng dụng KH&CN, về công nghệ cao, nông nghiệp hữu cơ, chuyển đổi số .... ngày càng được nâng cao. Các mô hình ứng dụng và chuyển giao công nghệ tương đối tiên tiến phù hợp tại địa bàn nông thôn, tạo thêm nhiều việc làm, tăng thu nhập cho nông dân, thúc đẩy quá trình công nghiệp hoá nông nghiệp, nông thôn khẳng định vai trò của khoa học và công nghệ trong phát triển kinh tế - xã hội.

Sở Khoa học và Công nghệ đã triển khai các nhiệm vụ KH&CN tại các HTX như: Thực nghiệm mô hình ương lươn từ bột lên giống và nuôi thương phẩm tại vùng Đồng Tháp Mười tỉnh Long An; Tuyển chọn và phát triển một số giống sen phù hợp với điều kiện sản xuất tại huyện Tân Thạnh, tỉnh Long An; Ương giống và nuôi thương phẩm cá trê vàng tại huyện Đức Huệ; Hoàn thiện quy trình canh tác tổng hợp phát triển vùng trồng chuyên canh cây gấc (Momordica cochinchinensis [LOUR] SPRENG) tại Hợp tác xã Nông nghiệp Bình Tâm, TP. Tân An.

Thông qua việc thực hiện các nhiệm vụ khoa học và công nghệ, thực hiện nhiệm vụ tạo lập, quản lý và phát triển các tài sản trí tuệ thuộc sở hữu nhà nước, sở hữu tập thể (chỉ dẫn địa lý, nhãn hiệu chứng nhận, nhãn hiệu tập thể) để từng bước xác lập quyền và bảo vệ cho các chủ thể này, cụ thể: Tạo lập chỉ dẫn địa lý “Bến Lức” cho quả chanh không hạt của tỉnh Long An; Xây dựng và quản lý nhãn hiệu chứng nhận cho một số sản phẩm tiềm năng của tỉnh Long An (“Rau Cần Giuộc”, “Rượu đế Gò đen”…); “Xác lập, bảo hộ quyền sở hữu nhãn hiệu tập thể cho một số hợp tác xã trên địa bàn tỉnh Long An năm 2023” (Nhiệm vụ này nhằm tạo dựng, xác lập quyền sở hữu và quản lý các tài sản trí tuệ cho 6 Hợp tác xã trên địa bàn tỉnh: HTX nông nghiệp rau củ quả Khánh Hậu, HTX nông nghiệp Nhơn Thạnh Trung, HTX Nông nghiệp Thương mại - Dịch vụ Phước Hậu, HTX Nông nghiệp Hiệp Thạnh, HTX Nông nghiệp Vĩnh Bình, HTX Nông nghiệp Tuyên Bình Tây), qua đó góp phần hỗ trợ phát triển hợp tác xã điểm sản xuất nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao…

Logo nhận diện chỉ dẫn địa lý chanh không hạt Bến Lức - Long An

Hướng dẫn các tổ chức, cá nhân trong tỉnh thủ tục đăng ký xác lập quyền cho 30 nhãn hiệu và gia hạn 05 nhãn hiệu. Đến tháng 06/2024 đã có 03 chỉ dẫn địa lý, 04 nhãn hiệu chứng nhận đã được cấp giấy chứng nhận, 90 nhãn hiệu tập thể  đã được Cục Sở hữu trí tuệ cấp Giấy chứng nhận; 01 chỉ dẫn địa lý đang chờ Cục Sở hữu trí tuệ cấp là Gạo Nàng Thơm Chợ Đào; đang triển khai thực hiện đăng ký cho 07 nhãn hiệu chứng nhận là: Rượu đế Gò Đen, Rau Cần Giuộc, Mai vàng Thủ Thừa, Mai vàng Tân Tây, Lạp xưởng Cần Đước, Lạp xưởng Cần Giuộc, Du lịch Long An và 07 nhãn hiệu tập thể đang chờ cấp Giấy chứng nhận.

Thực hiện Quyết định số 1322/QĐ-TTg ngày 31/8/2020 của Thủ tướng Chính phủ về việc phê duyệt “Chương trình quốc gia hỗ trợ doanh nghiệp nâng cao năng suất và chất lượng sản phẩm, hàng hóa giai đoạn 2021 – 2030”; Sở KH&CN đã tham mưu UBND tỉnh Long An ban hành Quyết định số 692/QĐ-UBND ngày 25/01/2021 của UBND tỉnh Long về việc ban hành Kế hoạch thực hiện Chương trình quốc gia hỗ trợ doanh nghiệp nâng cao năng suất và chất lượng sản phẩm, hàng hóa trên địa bàn tỉnh Long An giai đoạn 2021 – 2025 và định hướng đến năm 2030. Trong năm 2024, triển khai dự án “Hỗ trợ doanh nghiệp nâng cao năng suất chất lượng sản phẩm, hàng hóa”, dự kiến hỗ trợ 25-30 doanh nghiệp, trong đó có 02 HTX. Đang hướng dẫn đơn vị hoàn thiện thuyết minh và chuẩn bị thẩm định kinh phí đối với dự án “Hỗ trợ doanh nghiệp áp dụng đồng bộ các hệ thống quản lý, công cụ cải tiến nâng cao năng suất chất lượng, tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật phù hợp với điều kiện tại tỉnh Long An năm 2024”, dự kiến hỗ trợ HTX Mỹ Thạnh xây dựng, áp dụng và được chứng nhận hệ thống quản lý theo TC VIETGAP, ISO 22000:2018.

Sở Khoa học và Công nghệ giao Chi cục Tiêu chuẩn Đo lường Chất lượng chủ trì thực hiện nhiệm vụ KH&CN cấp cơ sở “Xây dựng hệ thống quản lý thông tin truy xuất nguồn gốc sản phẩm, hàng hóa tỉnh Long An”. Qua khảo sát các doanh nghiệp, HTX trên địa bàn tỉnh, có 27 đơn vị đăng ký nhu cầu hỗ trợ truy xuất nguồn gốc sản phẩm, hàng hóa, trong đó có 8 HTX, chủ yếu là các sản phẩm về nông nghiệp.

Khóa đào tạo truy cập Hệ thống truy xuất nguồn gốc SPHH cho các DN, HTX

Bên cạnh những kết quả đạt được, vẫn còn tồn tại những hạn chế:

- Một số hợp tác xã có quy mô nhỏ, lẻ chưa biết nhiều đến các chính sách hỗ trợ từ ngành KH&CN.

- Việc triển khai truy xuất nguồn gốc giữa các sở ban ngành chưa có sự thống nhất, chưa có một quy chế về quản lý hệ thống truy xuất nguồn gốc của tỉnh, dẫn đến việc khó khăn khi kết nối truy xuất nguồn gốc với Cổng truy xuất nguồn gốc của tỉnh và cổng TXNG của quốc gia và hướng dẫn sử dụng, thực hiện sau này.

- Một số bộ phận người dân, doanh nghiệp còn chưa hiểu các lợi ích trong việc xây dựng và áp dụng hệ thống truy xuất nguồn gốc, nguồn lực, cơ sở vật chất chưa đảm bảo để tham gia các Chương trình từ Sở KH&CN.

Trên cơ sở các kết quả đạt được và những tồn tại, hạn chế trong thời gian qua, Sở Khoa học và Công nghệ đề ra các giải pháp phát triển kinh tế tập thể năm 2025 trong lĩnh vực khoa học và công nghệ như sau:

- Tuyên truyền phổ biến thông tin khoa học công nghệ, đặc biệt là các cơ chế, chính sách góp phần nâng cao kiến thức và khả năng ứng dụng tiến bộ kỹ thuật khoa học và công nghệ, nhân rộng các mô hình vào sản xuất và đời sống nhằm hỗ trợ nâng cao hiệu quả hoạt động của kinh tế tập thể.

- Tổ chức triển khai kịp thời và có hiệu quả các đề tài, dự án nghiên cứu khoa học, ứng dụng công nghệ về nông nghiệp theo chỉ đạo của Tỉnh ủy, UBND tỉnh và xuất phát từ những yêu cầu thực tế bức xúc nhằm phát triển nông nghiệp, nông thôn và nông dân tại địa phương.

 - Tăng cường mối quan hệ hợp tác với các viện, trường, đẩy mạnh hợp tác với các tổ chức nước ngoài, tiếp nhận chuyển giao, tổ chức triển khai các đề tài, dự án khoa học và công nghệ về các lĩnh vực trồng trọt, chăn nuôi, thuỷ sản, phục hồi các giống lúa đặc sản trong tỉnh đạt yêu cầu về chất lượng và thị trường tiêu thụ.

- Triển khai Quyết định số 692/QĐ-UBND ngày 25/01/2021 của UBND tỉnh Long An về việc ban hành Kế hoạch thực hiện chương trình quốc gia hỗ trợ doanh nghiệp nâng cao năng suất và chất lượng, sản phẩm, hàng hóa trên địa bàn tỉnh Long An giai đoạn 2021-2025 và định hướng đến năm 2030 nhằm nâng cao năng suất, chất lượng, hiệu quả và sức cạnh tranh sản phẩm, hàng hóa trên cơ sở áp dụng các giải pháp về tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật, hệ thống quản lý chất lượng, công cụ cải tiến năng suất chất lượng tiên tiến, VietGAP, GlobalGAP, cải tiến công nghệ, giải pháp hữu ích, phát triển thương hiệu,... cho các HTX, THT trên địa bàn tỉnh.

- Hỗ trợ nhân rộng kết quả nghiên cứu khoa học và ứng dụng tiến bộ công nghệ, đổi mới sáng tạo trên địa bàn tỉnh Long An nhằm tiếp tục đẩy mạnh các hoạt động ứng dụng các thành tựu, tiến bộ khoa học và công nghệ vào thực tiễn sản xuất và đời sống; tăng năng suất, nâng cao chất lượng và sức cạnh tranh sản phẩm, hàng hóa trên thị trường; tăng cường công tác bảo vệ môi trường, thích ứng biến đổi khí hậu trong sản xuất nông nghiệp; xây dựng và nhân rộng các mô hình sản xuất nông nghiệp phù hợp với điều kiện thực tế của địa phương phục vụ chuyển dịch cơ cấu và tăng hiệu quả sản xuất; góp phần xây dựng nông thôn mới, thúc đẩy sự nghiệp phát triển kinh tế xã hội bền vững.

- Hỗ trợ xây dựng nhãn hiệu các mặt hàng nông sản thế mạnh và ngành nghề nông thôn của tỉnh. Hỗ trợ phát huy các phát minh, sáng chế trong nông dân, bảo hộ và bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ của cá nhân, tập thể.

- Nhân rộng các mô hình xây dựng hệ thống truy xuất nguồn gốc sản phẩm, hàng hóa cho các HTX, THT trên địa bàn tỉnh./.