Suy tim mãn tính - Chronic heart failure (CHF) là con đường chung cuối cùng của quá trình chết tế bào cơ tim do nhiều nguyên nhân khác nhau gây ra và đặc trưng bởi rối loạn chức năng cơ tim và tái tạo không đầy đủ, điều này được biết đến là tim không thể đưa ra lượng máu tương xứng để cung cấp máu trở về tĩnh mạch và chuyển hóa mô. Đây là một quá trình bệnh phức tạp liên quan đến hệ thống tim mạch cũng như các cơ quan khác và cơ xương, từ bệnh cơ tim do thiếu máu cục bộ đến các quá trình nhiễm trùng, viêm hoặc thâm nhiễm khác. Suy tim rất phổ biến, ngày càng phổ biến và gây ra tỷ lệ mắc bệnh và tử vong đáng kể . Người ta đều biết rằng tái cấu trúc tâm thất được coi là một trong những cơ chế bệnh sinh chính trong quá trình phát triển suy tim mạn tính. Do đó, nhu cầu về những tiến bộ điều trị mới là rất cấp thiết. Nhiều nhà nghiên cứu cố gắng tìm kiếm các thành phần hiệu quả từ y học cổ truyền để kiểm soát hoặc làm giảm quá trình tái cấu trúc tâm thất.

Houttuynin [CH3(CH2)8COCH2CHO] là một trong những thành phần chính trong tinh dầu của Diếp Cá. Natri houttuyfonat đã được sử dụng ở Trung Quốc để điều trị viêm phế quản và nhiễm trùng đường hô hấp trên trong nhiều năm. Người ta báo cáo rằng Houttuynin có tác dụng chống lại rộng rãi sự hình thành màng sinh học gây bệnh của vi khuẩn hoặc nấm. Và các chất tương tự Houttuynin có thể là thành phần hữu ích tiềm năng cho việc bào chế các sản phẩm chống tăng huyết áp. Gao và cộng sự (2009) đã chứng minh rằng Natri houttuyfonat có thể ức chế phì đại cơ tim do isoproterenol gây ra ở chuột, làm giảm tái cấu trúc tâm thất do thắt động mạch chủ bụng ở chuột.

Tái cấu trúc tâm thất là một yếu tố nguy cơ độc lập đối với nhiều biến cố tim mạch. Ức chế tái cấu trúc thất sớm có thể là một cách hiệu quả để trì hoãn suy tim cho những bệnh nhân mắc bệnh tim mạch. Nghiên cứu được thiết kế để kiểm tra tác dụng của Natri houttuyfonate trong Diếp Cá đối với tái cấu trúc thất do quá tải áp lực ở chuột, cũng như để khám phá các cơ chế liên quan. Những con chuột mô hình trong đó tái cấu trúc thất được gây ra bởi thắt động mạch chủ bụng (AAB) được chia ngẫu nhiên thành 4 nhóm: nhóm chứng AAB, AAB cộng với captopril (40 mg/kg), AAB cộng với liều thấp Natri houttuyfonate (50 mg/kg) và AAB cộng với liều cao Natri houttuyfonate (100 mg/kg). Một tháng sau phẫu thuật, các thông số huyết động, chỉ số khối cơ tim, kích thước tế bào cơ tim, thể tích collagen cơ tim, hàm lượng angiotensin II trong mô thất và nồng độ aldosterone và yếu tố hoại tử khối u (TNF)-α trong huyết thanh đã được đánh giá.

Natri houttuyfonate trong Diếp Cá làm giảm đáng kể chỉ số khối lượng tim, kích thước tế bào cơ tim và thể tích collagen cơ tim và làm giảm nồng độ angiotensin II, aldosterone và TNF-α. Ở liều cao, nó làm giảm huyết áp và nhịp tim. Tóm lại, natri houttuyfonate làm giảm quá trình tái cấu trúc tâm thất do quá tải áp lực ở chuột. Các tác dụng có lợi một phần liên quan đến việc làm giảm hoạt động của hệ thống renin-angiotensin-aldosterone và làm giảm nồng độ TNF-α. Hơn nữa, chức năng của nó dường như tương quan với việc giảm huyết áp và nhịp tim.

Tóm lại, chiết xuất Diếp Cá làm giảm sự giải phóng các yếu tố gây viêm để làm giảm tổn thương oxy hóa cơ tim. Thành phần Natri houttuyfonate có thể ảnh hưởng đến hệ thần kinh giao cảm và hệ thống renin-angiotensin-aldosterone để đảo ngược tình trạng phì đại và tái tạo cơ tim, và cơ chế phân tử có thể liên quan đến hoạt hóa AMPK bị ức chế.

https://europepmc.org/article/med/34539401

https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0014299914005524

https://www.frontiersin.org/journals/pharmacology/articles/10.3389/fphar.2021.714694/full

KS Nguyễn Thành Trí